Đề án Đô thị thông minh - cơ hội phát triển nhanh và bền vững
Đề án Đô thị thông minh là một trong những dự án quan trọng của TP. Hồ Chí Minh, bởi sự tác động sâ;u rộng và toàn diện của Đề án đến mọi đối tượng từ các cơ quan công quyền, tổ chức đến từng người dâ;n. Tác động của Đề án thể hiện rõ ở chỗ: Công tác điều hành mang tính tổng thể, tích hợp liên ngành cao trên cơ sở kết nối, dùng chung dữ liệu; khả năng dự báo chính xác giúp tối ưu nguồn lực, thời gian, chi phí, góp phần tăng hiệu quả sử dụng ngâ;n sách của Thành phố.
Đề án Đô thị thông minh là một trong những dự án quan trọng của TP. Hồ Chí Minh, bởi sự tác động sâ;u rộng và toàn diện của Đề án đến mọi đối tượng từ các cơ quan công quyền, tổ chức đến từng người dâ;n. Tác động của Đề án thể hiện rõ ở chỗ: Công tác điều hành mang tính tổng thể, tích hợp liên ngành cao trên cơ sở kết nối, dùng chung dữ liệu; khả năng dự báo chính xác giúp tối ưu nguồn lực, thời gian, chi phí, góp phần tăng hiệu quả sử dụng ngâ;n sách của Thành phố.
Ảnh minh họa, nguồn Internet
Đô thị thông minh cũng tạo cơ hội để Thành phố đẩy mạnh phát triển các lĩnh vực công nghệ cao như: Công nghiệp vi mạch, thúc đẩy việc sử dụng trí tuệ nhâ;n tạo AI, kết nối vạn vật IoT trong tất cả lĩnh vực như: Giao thông, y tế, giáo dục, du lịch, quy hoạch, xâ;y dựng, quản lý hành chính… với mục tiêu nâ;ng cao chất lượng phục vụ đời sống của người dâ;n. Tất cả người dâ;n, doanh nghiệp và chính quyền có thể cùng hợp tác xâ;y dựng nhiều hệ sinh thái sản phẩm tiện ích có giá trị cao cho xã hội, kiến tạo môi trường khuyến khích sáng tạo và khởi nghiệp. Đồng thời, với việc tăng cường cải cách hành chính và hiệu quả hoạt động quản lý Nhà nước ở các lĩnh vực, đô thị thông minh sẽ góp phần nâ;ng cao hiệu quả phát triển kinh tế thành phố theo hướng kinh tế tri thức. Ngoài ra, thông qua các kênh kết nối thông tin, việc cung cấp dữ liệu mở rộng rãi, chính quyền tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dâ;n và doanh nghiệp nêu ý kiến, phản ánh các bức xúc, thực hiện vai trò giám sát của mình và tham gia trong suốt quá trình xâ;y dựng và triển khai các chính sách.
Trọng tâ;m của Đề án là việc xâ;y dựng 4 Trung tâ;m gắn liền với xâ;y dựng Chính quyền điện tử. Bốn trung tâ;m đó là: (i) Kho dữ liệu dùng chung và phát triển Hệ sinh thái dữ liệu mở; (ii) Trung tâ;m điều hành đô thị thông minh; (iii) Trung tâ;m mô phỏng và dự báo kinh tế - xã hội của thành phố; (iv) Trung tâ;m an toàn thông tin. Hiện Đề án đã triển khai được 18 tháng (từ tháng 12/2017) và đã đạt được một số kết quả bước đầu. Cụ thể:
Về xâ;y dựng Kho dữ liệu dùng chung và phát triển Hệ sinh thái dữ liệu mở, Thành phố đã triển khai Hệ thống tích hợp và chia sẻ dữ liệu dựa trên nền các dữ liệu hiện có của các Sở ngành như: CSDL văn bản điện tử, CSDL một cửa điện tử, CSDL khiếu nại tố cáo, CSDL đăng ký doanh nghiệp, CSDL đường dâ;y nóng Kho dữ liệu dùng chung của Thành phố - giai đoạn 1 đi vào hoạt động tại Công viên Phần mềm Quang Trung từ tháng 1/2019. Ngoài ra, Thành phố đã triển khai thử nghiệm Cổng thông tin dữ liệu mở data.hochiminhcity.gov.vn, cung cấp thông tin về cơ sở khám chữa bệnh và chứng chỉ ngành nghề y, thông tin về cơ sở giáo dục và dịch vụ...
Về xâ;y dựng Trung tâ;m điều hành đô thị thông minh, Thành phố đã triển khai thí điểm kết nối, tích hợp dữ liệu các camera giám sát của Sở Giao thông vận tải, UBND các quận (quận 1, 2, Phú Nhuận, Gò Vấp). Tổng số camera được tích hợp về Trung tâ;m điều hành là hơn 1.000 camera, trong đó phâ;n tích nâ;ng cao dữ liệu cùng lúc 50 camera gồm: Nhận diện khuôn mặt, nhận diện các loại phương tiện, phát hiện đám đông, các sự cố về giao thông, an ninh trật tự Trung tâ;m đã kết nối (tiếp nhận, kiểm tra, xử lý) thông tin tổng hợp từ Cổng thông tin 10221; hệ thống một cửa điện tử; hệ thống ứng dụng lắng nghe mạng xã hội. Trung tâ;m điều hành đã ứng dụng quản lý hạ tầng kỹ thuật đô thị trên nền bản đồ số (GIS) với vai trò tích hợp tất cả các cơ sở dữ liệu hạ tầng kỹ thuật đô thị gồm: Bưu chính, viễn thông, điện lực, cấp nước.
Về xâ;y dựng Trung tâ;m mô phỏng và dự báo kinh tế - xã hội, Thành phố đã hoàn thành tập tài liệu tổng hợp các phương pháp khoa học dự báo, từ đó ứng dụng các mô hình dự báo chuỗi thời gian để dự báo một số chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu cho năm 2019 và năm 2020. Ứng dụng công nghệ trực quan hoá dữ liệu để xâ;y dựng bộ dashboard trình diễn dữ liệu và kết quả dự báo xu hướng phát triển của các chỉ số kinh tế. Các bộ dữ liệu vĩ mô và vi mô được khai thác trong điều kiện kỹ thuật cho phép để mô hình hoá nhằm phâ;n tích một số nội dung thuộc về đặc điểm kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố. Việc thành lập và hoạt động của Trung tâ;m mô phỏng dự báo được giao cho Viện Nghiên cứu Phát triển
Về thành lập Trung tâ;m An toàn thông tin, UBND Thành phố cũng đã phê duyệt Đề án thành lập Công ty Cổ phần vận hành Trung tâ;m An toàn thông tin thành phố. Trên cơ sở đề án được phê duyệt, sẽ tổ chức thành lập công ty với phần vốn góp của nhà nước chiếm từ 51% trở lên vốn điều lệ, với sự tham gia góp vốn của các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhâ;n có kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh thông tin.
Để việc triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin thống nhất, đồng bộ trong các cơ quan nhà nước, nhằm tận dụng các tài nguyên số và thực hiện quá trình chuyển đổi số, hướng đến xâ;y dựng chính quyền số, Chính quyền điện tử, song hành với việc xâ;y dựng 4 trung tâ;m trên, UBND Thành phố ban hành và công bố Quyết định số 4250/QĐ-UBND ngày 28/09/2018 về phê duyệt Kiến trúc Chính quyền điện tử thành phố Hồ Chí Minh. Đâ;y là kế hoạch tổng thể nhằm đáp ứng các mục tiêu chiến lược của TP.HCM về phát triển một đô thị thông minh, hỗ trợ hiệu quả các chương trình đột phá của thành phố, đặc biệt là chương trình cải cách hành chính, nâ;ng cao chất lượng phục vụ người dâ;n. Thực hiện Quyết định 4250, Thành phố hiện nay đang tập trung triển khai chính quyền điện tử thành phố (LGSP) với các hệ thống tích hợp, dịch vụ dùng chung như Hệ thống tích hợp dữ liệu (DIP, FSP), Trục liên thông kết nối (ESB), dịch vụ đăng ký, xác thực người dùng và đăng nhập một lần (SSO), các dịch vụ dùng chung cho các ứng dụng Một cửa điện tử và Dịch vụ công trực tuyến, các dịch vụ dùng chung cho các ứng dụng Văn bản điều hành.
Về thành lập Trung tâ;m An toàn thông tin, UBND Thành phố cũng đã phê duyệt Đề án thành lập Công ty Cổ phần vận hành Trung tâ;m An toàn thông tin thành phố. Trên cơ sở đề án được phê duyệt, sẽ tổ chức thành lập công ty với phần vốn góp của nhà nước chiếm từ 51% trở lên vốn điều lệ, với sự tham gia góp vốn của các doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhâ;n có kinh nghiệm trong lĩnh vực an ninh thông tin.
Để việc triển khai việc ứng dụng công nghệ thông tin thống nhất, đồng bộ trong các cơ quan nhà nước, nhằm tận dụng các tài nguyên số và thực hiện quá trình chuyển đổi số, hướng đến xâ;y dựng chính quyền số, Chính quyền điện tử, song hành với việc xâ;y dựng 4 trung tâ;m trên, UBND Thành phố ban hành và công bố Quyết định số 4250/QĐ-UBND ngày 28/09/2018 về phê duyệt Kiến trúc Chính quyền điện tử thành phố Hồ Chí Minh. Đâ;y là kế hoạch tổng thể nhằm đáp ứng các mục tiêu chiến lược của TP.HCM về phát triển một đô thị thông minh, hỗ trợ hiệu quả các chương trình đột phá của thành phố, đặc biệt là chương trình cải cách hành chính, nâ;ng cao chất lượng phục vụ người dâ;n. Thực hiện Quyết định 4250, Thành phố hiện nay đang tập trung triển khai chính quyền điện tử thành phố (LGSP) với các hệ thống tích hợp, dịch vụ dùng chung như Hệ thống tích hợp dữ liệu (DIP, FSP), Trục liên thông kết nối (ESB), dịch vụ đăng ký, xác thực người dùng và đăng nhập một lần (SSO), các dịch vụ dùng chung cho các ứng dụng Một cửa điện tử và Dịch vụ công trực tuyến, các dịch vụ dùng chung cho các ứng dụng Văn bản điều hành.
Vai trò của Cục Thống kê trong Đề án Đô thị thông minh
Cục Thống kê TP. Hồ Chí Minh có vai trò chính trong việc cung cấp số liệu xâ;y dựng các mô hình dự báo, phâ;n tích, đánh giá của Trung tâ;m mô phỏng dự báo kinh tế - xã hội của Đề án. Cốt lõi của các ứng dụng AI, điều khiển thông minh là việc có được dữ liệu data chuẩn mực, đáng tin cậy, mang tính phổ biến, sát thực với hiện tượng kinh tế - xã hội. Các bộ dữ liệu thống kê mà Cục Thống kê Thành phố có được chủ yếu qua các cuộc điều tra thường xuyên, cập nhật bổ sung, đưa ra các mô hình phục vụ phâ;n tích, dự báo của Trung tâ;m mô phỏng dự báo như: CSDL điều tra doanh nghiệp hằng năm; CSDL về hộ sản xuất kinh doanh cá thể; CSDL về hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu; dữ liệu tổng hợp về các chỉ tiêu kinh tế - xã hội; CSDL về dâ;n số, lao động việc làm, đời sống dâ;n cư… đặc biệt là CSDL về dâ;n số qua kết quả Tổng điều tra Dâ;n số và Nhà ở năm 2019 tới đâ;y. Việc sớm có được kết quả Tổng điều tra Dâ;n số thể hiện quyết tâ;m của Ngành Thống kê về ứng dụng tin học vào điều tra thống kê trong thời đại công nghiệp 4.0. Cục Thống kê Thành phố đã phác hoạ các đề tài phâ;n tích, cũng như kế hoạch khai thác tối đa, có hiệu quả nguồn dữ liệu này (ví dụ như kết hợp xâ;y dựng dữ liệu dâ;n cư với ngành Tư pháp, Công an, Giáo dục, Lao động Thương binh - Xã hội…).
Kết hợp với CSDL điều tra doanh nghiệp, dữ liệu tổng hợp về các chỉ tiêu kinh tế - xã hội qua nhiều năm, Cục Thống kê Thành phố cũng được Thành phố giao nhiệm vụ phối hợp với Sở, ngành trong việc xâ;y dựng kịch bản tăng trưởng kinh tế 2019 và các năm tiếp theo.
Việc tham gia vào xâ;y dựng Trung tâ;m mô phỏng dự báo kinh tế - xã hội của Đề án còn gián tiếp giới thiệu với xã hội uy tín của số liệu thống kê; thể hiện vai trò của Ngành Thống kê trong tham mưu Lãnh đạo ban hành chính sách; và hơn hết điều quan trọng là dữ liệu thống kê không bao giờ ngủ yên (Data never to sleep).
Tuy nhiên trong quá trình triển khai, Cục Thống kê Thành phố cũng vấp phải không ít khó khăn khi xâ;y dựng các bộ dữ liệu để mô phỏng. Đó là yêu cầu chuỗi thời gian quan sát đủ dài để dự báo; dữ liệu phải đồng bộ nhất quán, phạm vi thu thập và phải được quản lý tập trung, tránh phâ;n tán. Trước mắt, Thành phố đã tích hợp một số CSDL chuyên ngành của Sở ngành vào Kho dữ liệu chung (tại data.hochiminhcity.gov.vn) nhưng chưa tích hợp được với CSDL quốc gia nói chung và của Ngành Thống kê nói riêng (do việc triển khai CSDL quốc gia còn chậm và các quy định quản lý của Bộ, ngành). Đâ;y là bài học kinh nghiệm cho kết nối đồng bộ dữ liệu giữa các cấp quản lý với nhau. /.
Kết hợp với CSDL điều tra doanh nghiệp, dữ liệu tổng hợp về các chỉ tiêu kinh tế - xã hội qua nhiều năm, Cục Thống kê Thành phố cũng được Thành phố giao nhiệm vụ phối hợp với Sở, ngành trong việc xâ;y dựng kịch bản tăng trưởng kinh tế 2019 và các năm tiếp theo.
Việc tham gia vào xâ;y dựng Trung tâ;m mô phỏng dự báo kinh tế - xã hội của Đề án còn gián tiếp giới thiệu với xã hội uy tín của số liệu thống kê; thể hiện vai trò của Ngành Thống kê trong tham mưu Lãnh đạo ban hành chính sách; và hơn hết điều quan trọng là dữ liệu thống kê không bao giờ ngủ yên (Data never to sleep).
Tuy nhiên trong quá trình triển khai, Cục Thống kê Thành phố cũng vấp phải không ít khó khăn khi xâ;y dựng các bộ dữ liệu để mô phỏng. Đó là yêu cầu chuỗi thời gian quan sát đủ dài để dự báo; dữ liệu phải đồng bộ nhất quán, phạm vi thu thập và phải được quản lý tập trung, tránh phâ;n tán. Trước mắt, Thành phố đã tích hợp một số CSDL chuyên ngành của Sở ngành vào Kho dữ liệu chung (tại data.hochiminhcity.gov.vn) nhưng chưa tích hợp được với CSDL quốc gia nói chung và của Ngành Thống kê nói riêng (do việc triển khai CSDL quốc gia còn chậm và các quy định quản lý của Bộ, ngành). Đâ;y là bài học kinh nghiệm cho kết nối đồng bộ dữ liệu giữa các cấp quản lý với nhau. /.
Huỳnh Văn Hùng
Cục trưởng Cục Thống kê TP. Hồ Chí Minh
Cục trưởng Cục Thống kê TP. Hồ Chí Minh
Link Tải Xuống blackjack